Budapest, 17 november 2007.
Aan de Herv. Gemeenten te
Houten en te Oud-Alblas
Beste vrienden en familie!
Ter afsluiting van mijn laatste lezing in Princeton liet ik een afbeelding zien van het schilderij van Rembrandt van de verloren zoon. Een Ghanese predikant, Attah, die alle lezingen over zending in Midden- en Oosteuropa had bijgewoond stelde een indringende vraag: “Ik krijg de indruk dat er vele verloren zonen en dochters in dit gebied zijn. In hoeverre zijn de kerken in staat om ze te helpen de weg terug te vinden naar de Vader?” In mijn antwoord riep ik de kerken van Afrika op om hun zendingswerk in Europa serieus te nemen, en kerken in Europa te laten delen in hun geestkracht en geestelijke vitaliteit. Vaak heb ik teruggedacht aan deze indringende vraag.
Toenemende openheid (1)
Na de kerkdienst van vorige week zondag kwamen Orsolya en Zoltán op de koffie. Ze waren verbaasd van wat ze zojuist hadden meegemaakt. “Mensen spraken ons aan, en waren in ons geintereseerd. Zoiets hebben we nog nooit meegemaakt. In de preek ging het over ons. En wat een mooie liederen! We komen zeker weer!” Ze waren er voor het eerst. Orsolya had de laatste jaren van haar middelbare schooltijd in Amerika doorgebracht en was daar in het gastgezin tot geloof gekomen. Via een gezamenlijke vriendin uit Grand Rapids was ik met hen in kontakt gekomen. Ze waren beiden opgegroeid in wat ze noemden in een typisch hongaars gezin met overmatig drankgebruik en scheiding. Zoltán was al enige tijd vol interesse de bijbel aan het lezen. In september trok een grote maaltijd in de kerk voor geinteresseerden uit de wijk meer dan 85 mensen. Bijna de helft neemt nu deel aan de Alpha cursus. De voorafgaande weken kwam het thema gastvrijheid en openheid expliciet aan de orde in de preek: “Wij wijzen vaak mensen af die anderszijn, maar de Here accepteert hen. Daarom zijn wij ook daartoe geroepen.” Het valt me op dat de openheid voor het Evangelie de afgelopen tijd sterk is gegroeid.
Enkele weken geleden had ik een heel open gesprek met een gepensioneerde joodse hoogleraar, Gyöngyi, die haar hele leven bewust als atheiste geleefd had. Via mijn vrienden Gabor en Kati had ik haar vorig jaar kerst voor het eerst ontmoet. Ze had te horen gekregen ongeneeselijk ziek te zijn en, bang om te sterven, had Kati gevraagd of ik eens langs wilde komen. Ze was erg op zoek. Er was openheid om uit de bijbel te lezen en samen te bidden.
Openheid in de universiteit (2)
Eenzelfde openheid merk ik sterk bij studenten en kollega’s van de Karoli universiteit. Zo’n 25% zijn min of meer kerkelijk meelevend, in die zin weerspiegelt de universiteit de situatie in kerk en maatschappij in Hongarije. Via een centraal landelijk aanmeldingssysteem worden de studenten toegelaten, er kunnen dus geen aparte eisen gesteld worden aan hun christelijke identiteit of kerkelijke afkomst. Aangezien de kollegeruimtes van het Zendingsinstituut nu ook intensief gebruikt worden door studenten van andere faculteiten, zijn er vele spontane ontmoetingen en gesprekken. Pas raakte ik in gesprek met János Wimmer, een student geschiedenis. “Weet je dat je dezelfde naam hebt als een predikant die in de 19e eeuw heel aktief was in het zendingswerk?” Hij zou graag een college zendingsgeschiedenis volgen. Net als destijds in 1987 raak ik zo weer betrokken bij het evangelisatiewerk onder studenten.
Open deuren
De afgelopen maanden is een ware ontdekkingstocht geweest uit te vinden wat zijn de konkrete mogelijkheden zijn om binnen de verschillende faculteiten kolleges te gaan geven. Waar ligt de interesse van de studenten? Met wie is er samen te werken? Een ding is duidelijk: er zijn meer open deuren dan ik had gedacht: niet alleen voor het geven van kollege’s aan de Faculteit Godgeleerdheid, maar ook aan de Letterenfaculteit, aan de vakgroepen Nederlands en Engels, en aan de vakgroep Godsdienstwetenschap.
Ontmoetingsplaats
Vooral de bibliotheek lijkt een prominente rol te kunnen vervullen niet alleen als studieruimte, maar vooral ook als informele ontmoetingsplaats. We hopen daartoe de keukenruimte om te toveren tot een gezellig koffiehoekje. Helpt u mee dit te verwerkelijken door ondersteuning van het werk van het CIMS?
Toekomstvisie?!
Het Calvijn plein lijkt in veel opzichten de kerkelijke en politieke situatie van dit moment te weerspiegelen. De werkzaamheden voor de bouw van de 4de metrolijn blokkeren een vlotte doorstroom van het verkeer door de binnenstad. Het is een diepe, lawaaierige werkput, die goede communicatie bemoeilijkt. Het valt niet mee er je weg te vinden. Volgens berichten duurt dit nog zeker twee jaar... Er is een groot geloof en veel visie voor nodig je te kunnen voorstellen dat er in 2011 werkelijk een 4de metrolijn zal lopen die de vervoersproblemen zal oplossen (http://www.metro4.hu/milyenlesz.php).
Het gebrek aan toekomstvisie lijkt de hele maatschappij te verlammen. Er heerst een sfeer van apathie, moedeloosheid en hopeloosheid. Prijzen stijgen, de inflatie neemt toe, het nivo van de gezondheidszorg zakt schrikbarend. Het lijkt soms wel of de onderlinge communicatie kanalen totaal zijn dichtgeslibt door een diep gevoel van onderling wantrouwen. Heel recent werden we in de kerk opgeschrikt door twee schrijnende gevallen van zelfdoding door twee jonge predikanten. Een andere jonge predikant liet zijn vrouw en vier kinderen in de steek.
Ook hoor je in toenemende mate geluiden dat de enige weg voor Hongarije uit deze malaise is het versterken van en het je terugtrekken op de eigen Hongaarse cultuur. Vorige week verwoordde een student het als: “wij leren van jongsaf dat we moeten neerzien op omliggende volken, dat zij tweederangs zijn, en dat onze Hongaarse cultuur onaantastbaar is. Nu ontdek ik door dit college dat God alle volkeren liefheeft, en dat het niet juist is zo uitsluitend op onze eigen cultuur gericht te zijn. We kunnen en moeten ook open zijn voor anderen.” Het viel de afgelopen week op een zendingsconferentie voor Midden- en Oosteuropa op dat in vergelijking tot de omliggende landen de Hongaarse kerken veel minder een visie hebben voor zending onder andere culturen en ook veel minder aktiviteiten ontplooien. Er is een diepe weerstand, ook in de kerken, om open te zijn voor de Roma, dat bleek ook recentelijk weer in voorbereiding op de wereldconferentie voor missiologen die in Augustus in Hongarije wordt gehouden.
Tijdens een weekopening hield de rector van de universiteit, Dr. Ferenc Szűcs ons voor dat de enige uitweg in deze chaotische en verwarrende tijd, met vele problemen en conflicten is: „Geen paniek, Jezus leeft!” Het lijkt er inderdaad op dat deze moeilijke situatie mensen dwingt om over vragen van geloof na te denken. Maar de vraag van Attah, in hoeverre zijn de kerken in staat om ze te helpen de weg terug te vinden naar de Vader, komt vaak in me boven. Meer en meer blijkt, dat vragen waar Hongarije mee worstelt ook in andere landen voorkomen, m.n. de vraag hoe een waardering en respect voor eigen cultuur te combineren met een openheid en waardering voor andere culturen.
(Oud-)studenten vertellen...
Regelmatig loop ik oud-studenten tegen het lijf. Afgelopen week ontmoette ik Angelika. In 1995 en de jaren daarna volgde ze colleges missiologie. Samen met haar man heeft ze enkele jaren zendingswerk in India gedaan. Nu coordineren ze het werk van een international zendingsorganisatie in Hongarije. Ook Janet was er, die vorig jaar haar postdoktorale opleiding afsloot. Via een stage in het kader van haar studie was ze in contact gekomen met enkele meisjes uit Mongolie die in Hongarije wonen. Ondertussen is er een Mongoolse gemeente ontstaan en is er een verlangen gegroeid bij enkele jongeren om zelf als zendingswerker uitgezonden te worden. Het is geweldig te zien hoe Janet hen als een mentor helpt. Er is een enorme behoefte aan toerusting en training. Ook is Janet betrokken bij het college communicatie in andere culturen aan de Károli. Emőke kwam ik in Princeton tegen. Afkomstig uit Servie, studeerde ze in Pápa en liep stage o.a. in Rotterdam. Daar werd ze uitgedaagd uit haar “Hongaarse” wereld te stappen, en realiseerde ze wat een verrijking dat is. Nu is ze in Princeton betrokken bij het bureau internationale zaken van het Seminarie, verantwoordelijk voor het versterken van de contacten met amerikaanse en buitenlandse studenten. Een andere student uit Pápa, Krisztián, komt iedere week een dag vrijwilligerswerk doen in het zendingsinstituut. Nóra, ook uit Papa, is aktief betrokken bij een netwerk voor predikanten aktief in stadszending. Gábor was op uitnodiging van László betrokken bij een vakantiebijbelclub in zijn gemeente, met kinderen uit een achterstandswijk. Beiden sloten in juni hun postdoktorale programma af. Met kerst is er een vervolg. In september was ik op bezoek in de gemeente van Szerena, die deelneemt aan het PhD programma, bij het in gebruik nemen van de opgeknapte pastorie. Drie weken lang had iedereen de handen uit de mouwen gestoken, en waren kosten nog moeiten gespaart. “Ze waardeert wat we doen, daarom werken we zo graag mee”. De gemeente is de afgelopen jaren heel sterk gegroeid. “Er is grote verbazing in het dorp dat er zoveel verschillende mensen bij de gemeente horen.” 1 Kor. 12 in praktijk!
Fundamenten leggen...
De afgelopen maanden lag het accent van mijn werk, naast het college geven en begeleiden vooral op het voorwaarden scheppend bezig zijn. Het fotokopieerapparaat heeft het na 14 jaar trouwe dienst begeven (5000 USD). Verder is het computernetwerk is aan een update en uitbreiding toe, door een intensiever gebruik van de bibliotheek (3500 USD). Ook het inrichten van de coffee corner vereist een investering (Totaal 2500 USD). Dit is wat dit jaar nog nodig is.
Zoals jullie weten is de bijdrage van de universiteit aan het instituut zeer beperkt, en zijn we vooral op externe financiele bronnen aangewezen. We zijn bezig met het opzetten van programma’s die duurzaam zijn, zoals het Master of Theology programma in samenwerking met de Universiteit van Zuid-Afrika. Ook kortere cursussen en programma’s staan op stapel, gericht op de missionaire toerusting van de gemeente en de training van zendingswerkers. Vooral de training van de trainers is nodig! Er is een fonds opgericht, waaruit studenten studiebeurzen kunnen aan vragen (20000 USD nodig). Ook predikanten uit Midden- en Oosteuropa die voor een studieverlof van enkele weken willen komen kunnen uit dit fonds ondersteuning aanvragen. Wilt u dit fonds ondersteunen?
U begrijpt dat het niet eenvoudig is om lange termijn plannen te maken als je niet weet hoe de financien zich ontwikkelen. Mogen we u daarom vragen om een toezegging te doen met welk bedrag u het instituut het komende jaar wilt ondersteunen?
Uw kerstgift zien we met dankbaarheid tegemoet.
Plannen voor de komende maanden
Naast het afronden van colleges in dit semester en het voorbereiden van het komende semester ben ik intensief betrokken bij drie PhD studenten die de komende maanden hun dissertatie af te ronden: László Gonda, Dorottya Nagy en Randy Robertson.
· 23-25 november 2007: spreken op de conferentie voor predikanten en gemeenten in stadswijken
· 25-29 november 2007: bezoek Prof. Dr. Klippies Kritzinger (Zuid-Afrika) aan de KRE-CIMS (lezingen, onderhandelingen over samenwerking in Master of Theology programma.
· 10-12 december 2007: bezoek aan theol. Opleidingen in Polen en Tsjechie.
· 14 december 2007 – 4 januari 2008: verlof in Nederland.
· 19 – 30 januari 2008: Studiedagen en Bestuursvergadering van de International Association for Mission Studies in Los Angeles, USA.
· 9 febr. 2008: Gemeentencontacten dag (voor info cims@kre.hu)
· 4 maart 2008: Inaugurele rede aan de Károli Ref. Universiteit (info: cims@kre.hu)
Dank voor jullie aller meeleven. Van harte bid ik jullie allen een goede adventstijd toe. En: tot spoedig ziens!
In Christus verbonden,
Anne-Marie Kool
